İTÜ Maçka İşletme Fakültesi Yarışma Önerisi

BEŞİKTAŞ/ VİŞNEZADE  703 ADA - 2 PARSEL

MİMARİ PROJE RAPORU

 

İstanbul Teknik Üniversitesi İşletme Fakültesinin dekanlık bloğu olarak kullanılan tarihi Maçka Karakolhanesi, Beşiktaş ilçesine bağlı Vişnezade semtinde Maçka Caddesi üzerinde ve 66 pafta, 703 ada, 25 parselde yer almaktadır. Günümüzde yaklaşık 1650 m²’lik bir yapı alanına oturmaktadır.

İ.T.Ü. Maçka Yerleşkesi içerisindeki yapı, İ.T.Ü Maçka Yabancı Diller Yüksekokulu olarak kullanılan tarihi Maçka Silâhhanesinin güneydoğusunda yer almaktadır.

Sivil mimarlık örneği yapının mimari projesi; elde edilen bilgiler, görsel veriler ve semtin mimari ve tarihi verileri baz alınarak hazırlanmıştır. Yapının özgün kullanımı Silahanedir. Güncel kullanımı ise eğitim yapısıdır. Yapının tüm mekan kurgusu ve bağlamı bu doğrultuda tasarlanmıştır.

Tasarıma başlanmadan, arazinin bulunduğu semt üzerinde araştırmalar yapılmıştır. Semtin geçmişi ve tarihi dokusu üzerine yapılan analizler doğrultusunda bir konsept çalışılmıştır. Özellikle Arazinin içinde bulundurduğu tarihi Maçka Karakolhanesi, yeni yapılacak tasarım adına hayati önem taşımasıyla birlikte yeniden tasarlanacak olan fakülte binasının konseptini oluşturan en önemli etkenlerdendir. 

Belirlenen kavramlar ve konsept ile birlikte burada var olacak yeni İstanbul Teknik Üniversitesi İşletme Fakültesi Binası’nın zamansız bir yapı olması gerektiği öngörülmüştür. Bu doğrultuda; tarihi Karakolhane binası ile birlikte ele alındığında, Karakolhane’nin uzun yıllardır var olmasıyla kazandığı ağırlığı gölgelemeyen; aynı zamanda varlığıyla Karakolhane’nin sahip olduğu tarihi dokuyu besleyecek bir yapı olması adına çalışmalara başlanmıştır.

Konsept proje halindeki yapıya yaklaşımları belirleme aşamasında malzeme kararları verildi. Şeffaflığı ve geçirgenliği vurgulayan cam ve yarattığı estetik etki ile zamansızlığı vurgulayan çelik; iki ana malzeme olarak belirlendi. Özellikle yapının cephesinde görülecek olan bu malzemelerin etkisini en iyi şekilde yansıtması adına, cephe kurgusu yapılırken Süleyman Seba Caddesi’nde bulunan yapıların cephe tasarımlarından referanslar alındı. 

İnşaat iskelesi şeklinde tasarlanan çelik cephe, bitmemişliği yansıtması adına verilmiş bir tasarım kararıdır. Bu iskelenin içinde gezilerek deneyimlenmesi ile bir yapıyı inşa etme hissini kullanıcıya birebir geçirecek bir tecrübe olması nedeniyle yapının zamansızlığına da bir vurgu yaratması amaçlandı. Kamusal cepheye eklemlenmiş halde duran tüp geçit ise İstanbul manzarasını kullanıcıya en etkin şekilde sunmak amacıyla tasarlandı.

Tasarımı besleyen diğer etmenler değerlendirilirken yapının kendi ekonomisi üretebilecek bir şekilde dizayn edilmesine karar verildi. Günümüz koşullarında sürdürülebilirlik uygulanması gereken başlıklardan biri iken mimari nitelikleri belirlenen bir yapının sürdürülebilir bir düzende tasarlanmamasının bu yapıyı sürekli kılmayacağına karar verildi. Bu doğrultuda; yapının çatısında yapılacak ve tüp geçit ile ulaşılabilecek olan alanda kamu yararına etkinlikler düzenlenip gelirlerinin okul yönetimince kullanılmasının yapının mutualist bir ilişki içerisinde hem kullanıcıya, hem kamuya hem de İstanbul Teknik Üniversitesi bünyesine hizmet etmesi öngörülmüştür.

Halihazırda var olan eğitim yapısının mekan kullanımları; verilen ihtiyaç programına göre dönüştürülüp yeniden tasarlanmıştır. Yapının girişi, var olan İşletme Fakültesi Binası ile benzerlik göstererek hem Maçka Talim Yeri Sokak’tan hem de Tarihi Karakol Binası ile bağlandığı köprü geçişinden sağlanmaktadır.

Yapı dört bodrum kat olmak üzere, zemin kat ve 4 normal kattan oluşmaktadır. +52.50 olan giriş kotuna dekanlık ve ona ait fonksiyonlar yerleştirilmiştir. Karakol binası ile ilişkili olan köprü öğrenci kullanımı, Maçka Talim Yeri Sokak’tan açılan bu giriş ise dekanlık ve öğretim üyeleri girişi için daha uygun bir ortam yaratacağı düşüncesi ile diğer fakültelerin öğretim üyeleri ve asistan odaları da bu kotta çözülmüştür. İhtiyaç programında ayrı metrekareler ile verilmiş odalar yeniden yorumlanıp geniş alanların içerisinde çalışma istasyonları şeklinde çözülmüş böylelikle eğitimcilerin izole olmayan mekanlarda çalışması öngörülmüştür. Binanın arka cephesine yakın bölgesinde ve girişi Maçka Talim Yeri Sokak’tan olan otopark girişi sebebiyle yapının dış konturünde bir çekilme yapılmıştır.

+57.50 , +62.00 , +63.36 ve +66.50 kotlarında eğitim mekanları, derslikler ve amfiler, çözülmüş; onları hızlı ve kolay ulaşılabilir alanlara konumlandırarak Maçka Karakolhane Binası geçişi ile ilişkilendirmek istenmiştir. Katlar arasında yaratılan kot farklılıkları ile daha keyifli mekanlar yaratılmak amaçlanmıştır. Tek bir çizgide hareket etmeyen mekanlar, eğitim yapısını hareketlendiren etmenler olarak belirlenmiştir.

+67.86 ve +71.00 kotlarını barındıran en üst kat ise konferans salonu, kantin, dinlenme alanları ve kütüphaneyi içermektedir. Kütüphanenin yapının en can alıcı noktasında şeffaf duvarlar içine konumlandırılmasının kararı, çalışmayı ve okumayı teşvik edici olması adına verilmiştir.

+48.00, +43.5, +39.00 kotlarında bulunan bodrum katlar 75’er araçlık otopark alanları olarak kurgulanmıştır. +34.50’da bulunan temel üstü kat ise sığınak ve teknik hacim elemanları ile birlikte 28 araçlık bir otoparkı içermektedir.

Bina taşıyıcı sistemi olarak betonarme öngörülmüştür. Dört adet çekirdek yapıda merdiven ve asansör birlikte kurgulanmıştır. Aynı zamanda tüp geçitin içerisinde de asansörler ile geçiş sağlanmaktadır. Çift cephe kurgusu üzerinden tasarlanan yapıda giydirme cephe ve ona çelik kirişlerle bağlanan bir iskele eklemlendirilmiştir. Binanın ön ve Talim Yeri Sokak tarafında kalan cephesini saran tüp geçitin içinden merdiven ve asansörler yardımı ile çatıda oluşturulan etkinlik alanına ulaşılması planlanmıştır.

 

Not: ''Ağaç 13, 14, 15, 16 Karakol Binası Önüne Taşındı''

''Ağaç 20 ve 21 taşındı.''

‘’Ağaç 1,2,3,4 ve 5 taşındı.’’